دیابت درکودکان

 مطالعات نشان می دهد  ابتلا کودکان به دیابت (کودکان زیر 9 سال) از سال 2001 تا سال 2009   به میزان 21درصد افزایش یافته است. دیابت نوع  1 شایعترین شکل دیابت در میان  کودکان ونوجوانان است. به گزارش  مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها تا سال 2009 میزان ابتلا به دیابت نوع  1 در کودکان  ونوجوانان  1.93 مورد  درهر 1000 نفر بود در حالیکه  ابتلا به دیابت نوع 2 دراین گروه  سنی 0.24درهر 1000 نفر گزارش گردید. بر اساس مقاله ای که دراوایل سال جاری در مجله ی JAMAمنتشر شد شیوع  دیابت نوع 1 و 2 درمیان کودکان ونوجوانان  آمریکایی رو به افزایش است.

 دراین تحقیق مشخص گردید شیوع دیابت نوع 1 در میان کودکان زیر 9 سال به میزان  21 درصد در فاصله  زمانی  2001 تا 2009 افزایش یافته و این در حالی  است که شیوع دیابت نوع 2 در میان جوانان  10 تا 19 سال تا  30.5درصد افزایش یافته است.

افزایش شیوع  دیابت در میان جوانان  از اهمیت خاصی برخوردار است زیرا این افراد  با ورود به دوره ی بلوغ به  دلیل  چندین سال  ابتلا به بیماری دیابت، درمعرض  افزایش  خطر ابتلا به عوارض زودرس دیابت هستند از سوی دیگر فرکانس دیابت درسنین باروری افزایش می یابد که ممکن است موجب افزایش ابتلا به  دیابت در نسل بعد شود.

دیابت نوع  1 که قبل از این  دیابت نوجوانی نامیده می شد هنگامی رخ می دهد که  لوازلعمده  (پانکراس) قادر به تولید  مقادیر کافی  انسولین نباشد دراین شرایط  کودک  به تزریق مادام العمر انسولین برای کنترل  قندخون  خود و تغییر رژیم غذایی نیاز خواهد  داشت.

 دیابت نوع  2 اگر چه در کودکان بسیار جوان کمتر رایج است اما می تواند به دلیل  کمبود  ترشح انسولین  یا عدم کارکرد صحیح انسولین حادث شود که نتیجه ی آن تجمع قند در خون است این بیماری غالباً با تغییر رژیم غذایی، افزایش ورزش و حفظ وزن سلامت بیمار کنترل می شود با این حال  برخی  از بیماران  نیاز به مصرف داروهای خوارکی مانند متفورمین  یا تزریق انسولین  خواهند داشت.

 شایعترین  علایم  دیابت نوع  1 و 2 درکودکان ونوجوانان عبارتند از: افزایش تشنگی ، تکرر ادرار  خستگی و از دست  دادن وزن ، برخی از کودکان همچنین افزایش گرسنگی و تاری دید را تجربه  میکنند درحالیکه  دختران  مبتلا به دیابت  نوع 1 به عفونت  قارچی نیز مبتلا می شوند.

علایم  دیابت نوع 1 در کودکان  بسرعت در طی چند هفته ظاهر می شود درحالیکه  علایم ابتلا به دیابت نوع 2 به کندی  ظاهر می شود.

 چنانچه هر یک از نشانه های گفته شده در کودکی  تظاهر یافت والدین  باید سریعاً کودک خود را نزد پزشک ببرند اما علیرغم شیوع دیایت درمیان کودکان ونوجوانان، بنظر می رسد والدین از شناسایی این علایم  به دلیل عدم آگاهی ناتوانند.

تنها 14 درصد از والدین قادر به شناسایی چهار نشانه ی اصلی دیابت در کودکان خود هستند. بر اساس  یک نظر  سنجی درسال 2012 توسط موسسه ی خیریه ی انگلستان، تنها  9 درصد از والدین  قادر به شناسایی این 4 نشانه ی اصلی دیابت نوع 1 در میان کودکان خود بودند درآخرین  نظر سنجی توسط این موسسه مشخص گردید این آمار به 14 درصد افزایش یافته است.

مدیر اجرایی موسسه ی خیریه ی دیابت  انگلیس می گوید: در بسیاری  از موارد  شناسایی دیابت  نوع  1 در کودکان آنچنان با تأخیر انجام می شود (درموارد نادردر دیابت نوع 2) که کودک شدیداً بیمار شده  وحتی با  کتواسیدوز دیابتی که تهدید کننده ی زندگی  است، روبرو می شود.

کتواسیدوز دیابتی (DKA)یکی از علل  اصلی مرگ ومیر درکودکان مبتلا به  دیابت  نوع 1 است.

 اگر بدن کودک فقدان شدید انسولین را تجربه کند قادر به استفاده از گلوکز نخواهد  بود وشروع  به تجزیه ی سایر بافتها برای تولید انرژی می کند  که نتیجه ی آن تولید  مواد شیمیایی  سمی نظیر کتون است تجمع این ماده  درخون موجب ایجاد DKAیا کتواسیدوز می شود دراین حالت  بدن بشدت اسیدی می شود.

 اگر دیابت درمراحل اولیه شناسایی و بخوبی مدیریت  شود ازابتلا کودک به DKAجلوگیری خواهدشد، متاسفانه شناسایی این بیماری درمراحل اولیه غالباً اتفاق نمی افتد و پزشکان قادر به  شناسایی بیماری دیابت در کودک  نیستند. محققان انگلیسی متوجه شدند نه تنها  والدین قادر به  شناسایی این علایم نیستند بلکه  بسیاری از متخصصان سلامت  نیز  درشناسایی علایم  اولیه ی این بیماری  در میان کودکان ناتوانند وبه همین  علت کودک درمعرض  خطرات  بعدی قرار می گیرد. درتحقیقی که در مجله ی Archives of Disease in childrenمنتشر شده بود، محققان به آنالیز علائمی که منجر به تشخیص دیابت در میان 261کودک 8 ماهه تا 16 ساله شده بود، پرداختند.

محققان دریافتند که 80 درصد از کودکان زیر 2 سال تا زمان تشخیص علائم از نظر بالینی، به کتواسیدوز مبتلا شده بودند.

دکتر Sodipe  در بیمارستان کودکان ساوتهمپتون در انگلیس می گوید: هنگامیکه کودکان علامت دار مبتلا به دیابت نوع1 تشخیص داده نشده، به چندین متخصص مختلف مراجعه می کنند احتمال ابتلا به DKA  افزایش می یابد و این نگران کننده است زیرا تشخیص زودهنگام و شروع درمان با انسولین برای جلوگیری از عوارض دیابت بسیار اساسی است.

در تحقیقی که در سال 2008 در مجله ی Pediatric EndoCrinology , Diabetes & Metabolis  منتشر شد،دانشمندان دریافتند از بین 335 کودک و نوجوان زیر هفده سال که به تازگی به دیابت نوع1 مبتلا شده اند، تشخیص اولیه در بیش از 16 درصد موارد ناصحیح بوده است. در این تحقیق مشخص شد در میان این موارد، پزشکان درابتدا 43.3  درصد از کودکان را مبتلا به عفونت دستگاه تنفسی تشخیص داده بودند و 16.6  درصد را به کاندیدیاز  پرینه ، 16.6  درصد اسهال و استفراغ، 11.0درصد به عفونت مجاری ادراری و 11.0درصد آفت گوشه ی دهان و در 3.7  درصد اشتباهاٌ آپاندیسیت تشخیص داده شده بود.

علاوه بر این محققان دریافتند شیوع کتواسیدوز دیابتی در میان کودکانی که بیماری آنها ناصحیح تشخیص داده شده است (تأخیر در تشخیص دیابت) بیشتر است.

اگر چه کودکان و نوجوانان مبتلا به دیابت معمولاٌ چهار نشانه ی اصلی این بیماری را تجربه می کنند ایجاد تمامی این چهار نشانه در همه ی کودکان جوان یک قاعده ی کلی نیست و ممکن است استثناٌ دو یا یک علامت بروز کند و در برخی موارد هیچیک از این علایم ظاهر نشود.

علایم اصلی دیابت یا چهار T

حال چگونه می توان از علایم دیابت در کودکان مطمئن شد و با تشخیص زودهنگام، درمان مناسب را آغاز کرد؟

دکتر Sodipeمی گوید: ما باید بر موضوع دیابت و شیوع آن تمرکز بیشتری کنیم، این بیماری می تواند در نوزادان و کودکان جوان بروز کند و چنانچه میزان دفعات ادرار نوزاد یا کودک، یا استفاده از پوشک زیاد شود همچنین کاهش وزن و خستگی نیز بهمراه آن باشد، باید به آن توجه کرد.

در سال 2012 انجمن دیابت انگلستان یک مبارزه ی عمومی(کمپین) برای آگاهی از علایم دیابت نوع1 در کودکان بنام  "4Ts" برپا کرد. هدف این کمپین افزایش آگاهی والدین درباره ی علایم دیابت در کودکان بود. چنین کمپینی در استرالیا سبب شد میزان ابتلا به DKA  تا 64  درصد کاهش یابد.

علایم اصلی دیابت که به آن چهار Tمی گویند، عبارتند از :

:  Toilet: تکرر ادرار، سنگین شدن پوشک بچه یا خیس کردن رختخوابش در شب

: Thirsty: نوشیدن بیش از حد مایعات  بدون برطرف شدن عطش

: Tired: خستگی  بیش از حد معمول

: Thinner: کاهش وزن

به گفته ی مسئولین مرکز دیابت انگلیس چنانچه کودکی هر یک از علایم فوق را داشته باشد والدین باید فوراٌ کودک خود را برای معاینات پزشکی به مرکز بهداشت یا پزشک خانواده برده و برای انجام آزمایش دیابت نوع1 مصر باشند، این آزمایش می تواند از طریق خونگیری از نوک انگشت برای تعیین مقدار قند خون کودک انجام شود.علاوه بر دادن آگاهی به والدین و مسئولین بهداشتی، باید بر انجام  آزمایش قند خون تاکید کرد زیرا بیماری می تواند آنقدر سریع پیشرفت کند که تأخیر حتی در حد چند ساعت تفاوت بزرگی را برسلامت کودک بجا می گذارد.

منبع:www.medicalnewstoday.com/articles/284974.php